सूचना प्रणालीका अवयवहरूः
क्याम्पसको सूचना प्रणालीले विभिन्न माध्यमलाई एकीकृत गरी सहज सञ्चार सुनिश्चित गर्छ ः
वेबसाइटः क्याम्पसको आधिकारिक वेबसाइटले शैक्षिक जानकारी, कार्यक्रम घोषणा, भर्ना प्रक्रिया र नीतिहरूको केन्द्रीकृत मञ्चको रूपमा काम गर्छ ।
फेसबूक पेजः यसबाट सामाजिक सञ्जालमार्फत तत्काल अपडेट, कार्यक्रमका मुख्य अंश र समुदायसँग अन्तरक्रिया सम्भव हुन्छ ।
इमेलः इमेलमार्फत शैक्षिक तालिका, परीक्षा सूचना र प्रशासनिक जानकारी व्यक्तिगत र प्रत्यक्ष रूपमा पठाइन्छ ।
ब्रोसर र प्रोस्पेक्टसः छापिएका सामग्रीले शैक्षिक कार्यक्रम, सुविधा र क्याम्पसका उपलब्धिहरूको विस्तृत जानकारी दिन्छ, जुन विशेष गरी सम्भावित विद्यार्थी र अभिभावकका लागि लक्षित हुन्छ ।
प्रत्यक्ष टेलिफोन सम्पर्कः टेलिफोनबाट तत्काल सहयोग र व्यक्तिगत समस्या वा जिज्ञासा समाधान सेवा प्रदान गरिन्छ ।
क्यालेण्डरः विद्यार्थी, अभिभावक, शिक्षक कर्मचारीलाई शैक्षिक कार्यक्रम, फिल्ड भिजिट, स्थानीय बिदा, पर्व तथा उत्सवजस्ता कार्यक्रमका बारेमा पूर्व जानकारी दिन्छ ।
अन्य माध्यमः नोटिस बोर्ड, एसएमएस सूचना र सामुदायिक सूचना बोर्डजस्ता माध्यमले तीव्र र लक्षित सूचना प्रवाहमा सहयोग गर्छ ।

सूचना प्रणालीको प्रभावः
१. पहुँच र पारदर्शिता
सूचना प्रणालीले सरोकारवालाहरूलाई सहज र समयमै सही जानकारी उपलब्ध गराउँछ । वेबसाइट र फेसबूक पेजले चौबिसै घण्टा जानकारी उपलब्ध गराएर भौतिक उपस्थितिको आवश्यकता कम गर्छ । क्याम्पसका नीति, शैक्षिक तालिका र कार्यक्रमबारे पारदर्शी जानकारीले विद्यार्थी, अभिभावक र कर्मचारीमा विश्वास बढाउँछ । उदाहरणका लागि, वेबसाइटमा उपलब्ध भर्ना मार्गदर्शन र शुल्क विवरणले सम्भावित विद्यार्थीलाई सूचित निर्णय लिन सहयोग गर्छ ।
२. सरोकारवालाहरूसँगको सम्बन्ध वृद्धि
फेसबूकजस्ता सामाजिक सञ्जालले विद्यार्थी र अभिभावकसँगको अन्तरक्रियालाई उल्लेखनीय रूपमा बढाएको छ । अन्तरक्रियात्मक पोस्ट, प्रत्यक्ष प्रसारण र टिप्पणी खण्डले सुझाव र संवादलाई प्रोत्साहन गर्छ, जसले क्याम्पस समुदायलाई बलियो बनाउँछ । इमेल सूचना र टेलिफोन सम्पर्कले परीक्षा तालिका वा आकस्मिक सूचनाजस्ता महत्वपूर्ण जानकारी तुरुन्तै पुग्छ, जसले सरोकारवालाहरूको सहभागिता र पृष्ठपोषण बढाउँछ ।
३. प्रशासनिक प्रक्रियामा सुधार
सूचना प्रणालीले सञ्चारलाई स्वचालित र केन्द्रीकृत गरेर प्रशासनिक कार्यलाई सहज बनाएको छ । उदाहरणका लागि, कार्यक्रम निमन्त्रणा वा परीक्षा सूचनाका लागि सामूहिक इमेलले म्यानुअल प्रयास कम गर्छ र एकरूपता कायम गर्छ । वेबसाइटमा भर्ना वा सुझाव सङ्कलनका लागि अनलाइन फारमले कागजी काम घटाउँछ र कार्यक्षमता बढाउँछ । यसले छिटो प्रतिक्रिया र विभागहरूबीच राम्रो समन्वय सम्भव भएको छ ।
४. प्रभावकारी प्रचार र ब्रान्डिङ
ब्रोसर, प्रोस्पेक्टस र फेसबूक पेजले प्रचार र ब्रान्डिङमा महत्वपूर्ण भूमिका खेल्छ । गुणस्तरीय छापा सामग्रीले क्याम्पसको शैक्षिक उत्कृष्टता, पूर्वाधार र अतिरिक्त क्रियाकलापलाई उजागर गर्छ, जसले सम्भावित विद्यार्थीलाई आकर्षित गर्छ । फेसबूक पेजले विद्यार्थीका उपलब्धि, प्राध्यापकको विशेषज्ञता र क्याम्पसका कार्यक्रमलाई व्यापक दर्शकमाझ पुर्याएर संस्थाको प्रतिष्ठा बढाउँछ ।
५. शैक्षिक र अतिरिक्त क्रियाकलापमा सहयोग
सूचना प्रणालीले समयमै सञ्चार सुनिश्चित गरेर शैक्षिक र अतिरिक्त क्रियाकलापलाई सहयोग गर्छ । वेबसाइटले पाठ्यक्रम, अनुसन्धान अवसर र कार्यक्रम तालिकाजस्ता स्रोत उपलब्ध गराउँछ, जसले विद्यार्थीलाई योजना बनाउन सहज हुन्छ । पब्लिक इन्फर्मेसन सेलले खेलकुद सेल, अनुसन्धान सेलजस्ता अन्य सेलका गतिविधिलाई सामाजिक सञ्जाल र ब्रोसरमार्फत प्रचार गरेर सहभागिता र दृश्यता बढाउँछ ।
२ चुनौती र सुधारका क्षेत्र
सूचना प्रणालीका बलिया पक्ष भए पनि केही चुनौती छन्ः
डिजिटल असमानताः ग्रामीण क्षेत्रका केही सरोकारवालासँग इन्टरनेटको सीमित पहुँच हुन सक्छ, जसले वेबसाइट र सामाजिक सञ्जालको उपयोगमा बाधा पुर्याउँछ ।
जानकारीको अधिकताः धेरै माध्यमबाट बारम्बार हुने अपडेटले सरोकारवालालाई अलमलमा पार्न सक्छ ।
रेखदेखः वेबसाइट र सामाजिक सञ्जालको नियमित अपडेटका लागि विशेषज्ञता र स्रोत आवश्यक पर्छ ।
यी चुनौती समाधान गर्न क्याम्पसले हाइब्रिड सञ्चार (जस्तै, सामुदायिक सूचना बोर्ड र एसएमएस) र सुझाव सङ्कलन प्रणाली लागू गरिसकेको छ । यी प्रयासलाई थप बलियो बनाउन र डिजिटल सञ्चारमा प्राविधिक सहयोग बढाउन सकिन्छ ।
निष्कर्ष
पब्लिक इन्फर्मेसन सेलद्वारा सञ्चालित क्याम्पसको सूचना प्रणालीले सञ्चार र सरोकारवालासँगको सम्बन्धमा ठूलो परिवर्तन ल्याएको छ । वेबसाइट, फेसबूक पेज, इमेल, ब्रोसर, टेलिफोन र मल्टिमिडियाले पहुँच, पारदर्शिता र कार्यक्षमता बढाएको छ । डिजिटल असमानता र जानकारीको अधिकताजस्ता चुनौती भए पनि हाइब्रिड सञ्चार र सुझाव सङ्कलन प्रणालीले यी समस्यालाई सम्बोधन गर्न सहयोग गरेको छ । यो प्रणालीले शैक्षिक र प्रशासनिक कार्यलाई मात्र सहयोग गरेको छैन, क्याम्पसको प्रतिष्ठा र समुदायसँगको सम्बन्धलाई पनि बलियो बनाएर समग्र विकासमा योगदान पुर्याएको छ ।

प्रतिवेदकः                               
लोकेन्द्र विष्ट
संयोजक
पब्लिक इन्फर्मेसन सेल
सुदूरपश्चिमाञ्चल क्याम्पस, धनगढी, कैलाली ।